Günümüzde birçok insanın taşıdığı ismini kimi zamanda soyadını tam anlamıyla sevmiş, benimsemiş olduğunu söyleyemeyiz. Üzerlerine yapışıp kalan, ölünceye kadar kendisiyle giden ve fakat anne babası veya başka aile büyüğünün önermesiyle taşıdıkları isimlerini severek veya sevmeden de olsa kullanmaya devam ederler
31 Temmuz 2012

Günümüzde birçok insanın taşıdığı ismini kimi zamanda soyadını tam anlamıyla sevmiş, benimsemiş olduğunu söyleyemeyiz. Üzerlerine yapışıp kalan, ölünceye kadar kendisiyle giden ve fakat anne babası veya başka aile büyüğünün önermesiyle taşıdıkları isimlerini severek veya sevmeden de olsa kullanmaya devam ederler. Kendilerine kalsaydı farklı ad kullanmak isteyenler, sanatçı ve yazar ise birçok saik'ten dolayı isimlerini değiştirme yoluna gitmişlerdir. Kimi insanlar ise isim ve soy isimlerinden çok memnundurlar. Kendi ismini, başka isim yokmuş gibi, oğluna kızına verirler. İsminden memnun olanların isminin taşıdığı anlama göre hayat yaşadıklarını, karaktere büründüklerini tereddütsüz söyleyebiliriz.  Sonradan değişik isim kullanmaya başlayanlarda ise; kişi artık oluşmuş karakterine ve istediği yaşam şekline göre yeni isim belirlemektedir.
           
Takma  ismin belirlenmesinde birçok saik'in etkili olduğunu belirtmiştik. Edebiyat dünyasında yazarlar, şairler, gazeteciler sancılı-sancısız dönemlerde yazdıklarından dolayı üst üste aynı isimlerle göze batmamak, işini kaybetmemek, ya da bildiği yoldaki çalışmalarından geri kalmamak için takma isim, eski deyimle "müstear ad" ya da "nam-ı müstear" kullanma yoluna gitmişlerdir Sinema dünyasında kısmen böyle bir endişenin yanı sıra daha çok; çarpıcı, etkileyici, su gibi akıcı olsun niyetiyle takma isim kullanılmıştır.
                                          
Sinema dünyasında ilk takma isim kullananlardan biri Nazım Hikmet'tir. Nazım Hikmet de 1930'lu ve 40'lı yıllarda sinemayla iç içe bir yaşam sürmüştür. Örneğin dönemin ünlü yönetmeni Muhsin Ertuğrul'a asistanlık yapmış, hemen hemen onun tüm senaryolarını yazmış, bu arada kısa metraj denemelerin yanı sıra "Güneşe Doğru" adını taşıyan uzun metrajlı bir sinema filmi de çekmiştir. Nazım Hikmet'in Muhsin Ertuğrul adına yazdığı senaryolarda kullandığı takma isimlerden ikisi Mümtaz Osman'la Ercüment Er'dir. Nazım Hikmet gibi değerli ve saygın bir kalem, bu takma isimleri neden kullanım ihtiyacı duymuştur? Yapımcıların istekleri doğrultusunda yazmak zorunda kaldığından, gönlünce ve de gerçek imzasını atabileceği bir senaryo üretememiştir. Bu tür ilişkilere ısınamamıştır. Bir sinemacı olarak yaptığı işlerde başarı ve başarısızlığı bir yana, senaryo yazarlığından hoşnut olmadığı bir gerçektir.(*)

Türk Sinemasında, Atilla İlhan'la Kemal Tahir de takma isim kullananlar arasındadır. İlhan, Ali Kaptanoğlu adıyla senaryo yazarken, Kemal Tahir de Murat Aşkın adını kullanmıştır. Şu bir gerçek ki, yalnızca kulağa hoş gelen isimler, bir oyuncuyu yıldızlaştırmaya yetmez. Sinemada "şöhret yolunu açan takma isimlerin kulağa hoş gelmesi değil, bu konuda başlıca ve asıl etken kişisel yeteneklerdir. Bu bağlamda yıllar öncesinden bir örnek verelim yeri gelmişken. Bir dönemin ünlü oyuncularından Atıf Kaptan, gerçek aile soyadı Terzioğlu'nu beğenmediği için değiştirmemiştir ki... 1932'de çevrilen "Bir Millet Uyanıyor" adlı filmde İstiklal Savaşı kahramanlarından Yahya Kaptan rolünü büyük bir başarıyla canlandırması halkı öylesine etkilemiş ki... Seyirci ünlü aktörü, yarattığı kahramanla özdeşleştirip onu bir Yahya Kaptan gibi gördüklerinden Atıf Terzioğlu da Kaptan soyadını almak zorunda kalmıştır. Ve bir "halk ödüllendirmesi" sonucu ortaya çıkan ilginç bir isim değiştirme olayıdır bu. Demek ki kişisel yetenek takma isimlerden önce gelmektedir.(**)

Sanatçı adayları daha yolun başında iken en ideal takma ismi veya isim /soy ismi belirlemede fazlasıyla araştırma içine girmiştir. Çevresinin veya tecrübeli sinemacıların yardımını alarak nihai kararını vermiştir. Ayhan Işık, Yılmaz Güney, Ekrem Bora, Hakan Balamir, Cüneyt Arkın ve tüm diğer sanatçıların yeni isim tespitinde bir hikâyesi vardır.

Aşağıda hemen hepsini yakından tanıdığımız sinema sanatçılarımızın takma isim ve gerçek isimlerini yan yana göreceksiniz. Sinemaya ilgi duyanların listedeki pek çok takma isimli sanatçıyı ve asıl ismini bildiği bir gerçektir. Sinema sanatçılarının takma isim kullanmasındaki keyfiyetin yerinde olduğu, listeye göz atıldığında anlaşılabilir. Hepimizin çevresinde takma isim kullanan arkadaşımız, eşimiz dostumuz olduğu düşünülürse, rol gereği saç-sakal uzatan, kesen, aşırı kilo alan, kilo veren, uykusuz kalıp gözlerinin kızarmış kalmasını sağlayan, dublör kullanmayan, formunu korumak için yıllarca kilo almamayı başaran sanatçılarımız elbette kendilerine en uygun takma ismi bulacaklardır.
             
Sonuç olarak;  isimlerini hangi nedenle değiştirirlerse değiştirsinler, hangi endişeyle gerçek ismini kullanmazlarsa kullanmasınlar söz konusu sanatçılarımız, sinema emektarlarımız bizimdir. Onlar Bumin Gaffar Çıtanak, Hatice Kökçü, Balamir Tavasoğlu, Fahrettin Cüreklibatur, Kirkor Cezveciyan,  Nevra Şirvan, Kamile Suat Ebrem  gibi isimleriyle karşımıza çıksalardı da gönüllerimizdeki yerleri değişmeyecektir.

Ahmet Mekin........................Ahmet Kurtdereli
Ahmet Özhan....................... Ahmet Katıgöz
Ahu Tuğba........................... Tuğba Çetin
Aliye Rona............................Aliye Dilligil
Asu Maralman.......................Silva Bursalıoğlu
Ayla Karaca..........................Atina Miloharakti
Ayşe Mine ............................Ayşe Akyüz
Aytaç Arman.........................Veysel İnce
Ayten Gökçer........................Ayten Kaçmaz
Aziz Nesin..............................Mehmet Nusret
Banu Alkan ...........................Remka Atik
Bülent Ersoy..........................Bülent Erkoç
Cüneyt Arkın..........................Fahrettin Cüreklibatur
Ekrem Bora............................Ekrem Şefik Uçak
Engin Çağlar..........................Çağlan Övet
Esmeray................................ Esmeray Diriker
Ferda Ferdağ........................  Fikriye Dumrul
Ferdi Tayfur ..........................Turan Bayburt
Figen Han ..............................Nevval Karpuz
Fikret Hakan ......................... Bumin Gaffar Çıtanak
Filiz Akın.............................  Suna Akın
Gökhan Güney.......................Mehmet Yüceler
Gönül Yazar...........................Gönül Özyeğiner
Gülistan Okan .......................Gülistan Hoşkan
Hakan Balamir ..................... Balamir Tavasoğlu
Halikarnas Balıkçısı .............Cevat Şakir Kabaağaçlı
Halil Ergün ...........................Halil İbrahim
Harika Avcı ..........................Nermin Ocak
İbrahim Tatlıses ..................İbrahim Tatlı
Kenan Pars............................ Kirkor Cezveciyan
Kibariye ................................Bahriye Tokmak
Muhterem Nur ......................Aysel Kısa
Murat Soydan.........................Rüçhan Tercan
Müjde Ar.................................Kamile Suat Ebrem
Neco ..................................... Nejat Tahir Özyılmaz
Nedret Güvenç.......................Mükerrem Bilgütay
Neriman Köksal.....................Hatice Kökçü
Nuri Sesigüzel........................Nuri Kaçtaş
Nesrin Topkapı ......................Cahide Serap
Nevra Serezli .........................Nevra Şirvan
Nil Burak ............................... Pembe Nihal Munsif
Nilüfer Aydan ........................ Erdoğan Kaşif
Nubar Terziyan ......................Nubar Alyanak
Nurhan Nur.........................   Nur Gençsüer
Orhan Kemal........................ Mehmet Reşit Öğütçü
Özlem Onursal...................... Mevlude Nevin Deligönül
Perihan Savaş ..................... Şerife Perihan
Perran Kutman....................  Perran Kanat
Romalı Perihan....................  Perihan Tamer
Seda Sayan ........................   Aysel Gülaçar
Seher Şeniz...........................Seher Başdaş
Serpil Barlas.........................Serpil Yılmaz
Serpil Çakmaklı ...................Şener Dönmez
Serdar Gökhan......................Nusret Ersöz
Sevda Ferdağ....................... Lütfiye Dumrul
Sezer Güvenirgil ..................Ayşe Sezen
Sezer Sezin...........................Mesrure Sezer
Sibel Can ..............................Sibel Can Güre
Suna Yıldızoğlu ....................Sonia Eddy
Suzan Avcı............................ Suzan Bizavcı
Tamer Yiğit.......................     Tamer Özyiğitoğlu
Tarık Akan.......................      Tarık Üregül
Tarık Dursun K......................Tarık Dursun Kakınç 
Toto Karaca .....................     İrma Toto
Vedat Türkali .....................   Abdülkadir Pirhasan
Yaşar Kemal .......................  Kemal Sadık Göğçeli
Yıldız Tezcan ................        Yıldız Goncagül

 (*)    Agah Özgüç; - Sinema Dergisi – Mart 1999
 (** ) Agah Özgüç; - Sinema Dergisi – Mart 1999

 

 YORUMLAR  ({{commentsCount}})
{{countDown || 2000}} karakter kaldı
{{comment.username}}
{{moment(comment.date).fromNow()}}
Uyarı:  Yorumunuz, yönetici tarafından onaylandıktan sonra tüm ziyaretçilerimiz tarafından görüntülenebilecektir. (Bu mesajı sadece siz görüyorsunuz)
{{reply.username}}
{{moment(reply.date).fromNow()}}
Uyarı:  Yorumunuz, yönetici tarafından onaylandıktan sonra tüm ziyaretçilerimiz tarafından görüntülenebilecektir. (Bu mesajı sadece siz görüyorsunuz)