Kemal Emin Bara (1876-10 Nisan 1957).

Bestekâr, şair, yazar, heykeltıraş, ressam, tiyatro ve sinema sanatçısı. Ercan Altazlı, Yeni Sahne'de idarecilik yaptığını (1920) yazıyor.

İstanbul, Şehzadebaşı'nda doğmuş. Babası, İkinci Meşrutiyet dönemi bahriye nazırlarından Mehmet Emin Paşa.

'Türk Musikisi Ansiklopedisi'nden (Yılmaz Öztuna) öğrendiğimize göre ilkokulu Bebek'te, ortaokulu Soğukçeşme Askeri Rüştiyesi'nde okumuş. Kırklareli İdadisi'ndeki lise tahsilini bitiremeden babasının tayini üzerine Yemen'e gitmişler. Orada teğmen rütbesiyle ordunun levazım şubesinde çalışmış Kemal Bey. Bu sırada Kanuni Hacı Arif Bey'den musiki dersleri almış.

1897'de Beyrut'talar. Fransız Koleji'nden sonra bir müddet Fransız Üniversitesi, Tıp Fakültesi'ne devam etmiş.

Ardından zorlu Balkan Savaşı'nda subay olarak görüyoruz kendisini.

Kolağası Mustafa Efendi ve Fatma Hanım'ın kızları Refîa Hanim ile evlenmiş. Üç çocukları var; Şefik Bara, Mahmedet Kipman, MesâdetAdaş.

(1953'teki Belediye Sarayı Yarışması'nda Mesâdet Adaş'ın Kemali ve Harika Söylemezoğlu ile hazırladığı proje ikinci olmuş).

Fransızca ve resim öğretmenliği ile geçen yıllardan sonra 1923'te emekliye ayrılmış Bara.

Musikimize kazandırdığı birçok sanatçı var. Tülin Yakarçelik'teki yeteneği fark edip Laika Karabey'e götürmüş (1949).

1908 Meşrutiyet'inden sonra 'Yeni Türk' gibi dergilerde edebi makaleleri yer alıyor. Bunlar o dönem için 'öncü' yazılar. Fransızcadan çevirdiği pek çok eser Darülbedayi'de oynanmış. Bazıları şunlar; 'Lükres Borcia', 'Kapatma', 'Muamma', 'Demirciler Grevi', 'Kokotlar Mektebi'.

Kendisi de amatör ve profesyonel gruplarla sahneye çıkıyormuş. Bir özelliği de, Bursa'da Muhsin Ertuğrul, İsmail Galip (Arcan), Behzat (Butak), Celal Tahsin beylerle birlikte 'Muhsin Ertuğrul ve Arkadaşları Topluluğu'nun (diğer adı 'Millet Tiyatrosu') kurucularından olması (1913).

'İzmirli Kız' (1920) (Alphonse Daudet) (5 perde) ve 'Saadet Perdesi' (1940) (Georges Clemenceau) (1 perde) gibi tiyatro eseri çevirileri var. Fransızca dışında çok iyi Farsça ve Arapça biliyor.

Bir çok senaryo yazmış. Rol aldığı filmler; "Himmet Ağa'nın İzdivacı" (1918), 'Kanlı Taşlar' (1948), 'Fato-Ya İstiklal Ya Ölüm' (1949) , 'Üvey Baba' (1949), 'Dinmeyen Sızı-Sonsuz Izdırap' (1949), 'Bir Fırtına Gecesi' (1950), 'Tanrı Şahidimdir' (1950/51), 'Ankara Casusu Cicero' (1951), 'Yavuz Sultan Selim Ağlıyor' (1952), 'Affet Beni Allahım' (1953), 'Köprü Altı Çocukları' (1953), "Drakula İstanbul'da" (1953).

'Fato-Ya İstiklal Ya Ölüm' çevrildiği 1949'da 70 bin liraya mal olmuş. O dönem için 'astronomik' bir miktar. Burada "Fato'nun dedesi" rolündeydi. İkinci çevrim renkli ve 1969'da olacaktır. 700 bin lira harcanmış. Bara'nın oynadığı rolde Selahi İçsel'i görüyoruz.

Türk Sanat Müziği eserleri de çok başarılı.

Enstrümantaller; 'Hüseyni Peşrevi' (1918), Sultanî-Yegâh Medhal' (Semai), 'Buselik-Aşiran Yörük Semai', 'Düyek Fantezi', 'Hüseyni Curcuna', 'Zengûle'.

Şarkıları; 'Bağ-ı Hüsnün O Güzel Gülleri Soldu' (Uşşak), 'Bu Neşeden Sana Ey Dil Kelal Gelmedi mi' (Müstear), 'Hâb-Gâhınken Efendim, Gülşenim' (Suzinâk), 'İki gözüm Sensiz Lûtf Et de Söyle' (Mahur), 'Nerde Âhu Nigehim Nerde Gözlerindeki Nur' (Nihâvent), 'Yüzünü Görüverdim Sana Ben Gönül Verdim' (Karcığâr).

50'li yıllarda bu şarkılar çok sevilir ve Ankara-İstanbul radyolarında hemen her gün yayınlanırdı. Solistler Ekrem Güyer, Nevin Demirdöğen, Sadi Hoşses, Sıdıka Çavdarlı, Müzehher Güyer.

'Sultanî-Yegâh Methal' adlı eseri 'Bir Dağ Masalı'nda (1946/47) kullanılmış. Filmin dördüncü dakikasında Müfettiş Bey-İ. Galip Arcan, küçük bir kaza sonrası, yatakta kendine gelince duyuluyor.

13 güftesini Hüseyin Sadettin Arel bir hafta içinde (14-19 Ağustos 1949) bestelemiş; 'Bir Demet Şarkı.' Bunlardan üçü; 'Hangi Ahuya Tutuldum ise Nalân Oldum'; 'Terkeyle Hicâbı Güzelim Neş'e-Nisâr Ol'; 'Ben İnandım Gönül Lutf Eyle Sen de İnan'.

82 yaşında yaşamını yitiren Kemal Emin Bara, Kozluca Mezarlığı'nda gömülmüş. 'Vefakâr eşi' Refia Hanım'ın vefatı 17 Temmuz 1967, Çarşamba günü.

"Bağ-ı hüsnün o güzel gülleri soldu//O güzel günlerimiz bir hayâl oldu//Ufku ümmide hazân gölgesi doldu//O güzel günlerimiz bir hayal oldu."