Oscar olarak bildiğimiz asırlık Amerikan Film Akademisi ödüllerinin bu yılki adayları belirlendi. Her yıl değiştirilen az sayıda ünlünün jüriyi oluşturduğu diğer festivallerin aksine Oscar jürisi Akademinin sanatkar, yapımcı ya da eleştirmen yüzlerce sabit üyesinden oluşur, bunlar oylarını İnternet üzerinden yollarlar. Hollywood ekonomisine bağımlı olan bu üyelerin filmler ve kendilerinin geleceği konusunda eğilimleri de kazananları belirler. Çok sayıda Oscar ödülünün en önde geleni filmin yapımcısına takdim edilen En İyi Film ödülüdür. Genellikle en iyi film kendisini oluşturan alt öğelerde de iyi olacağından çok sayıda başka ödülü de birlikte alır.

Tahminler

Bu yıl Oscar'lar ve büyük ödül kimlere gidecek? Tahmin dendiğinde kendisi de jüride yer alan ve sinema endüstrisini çok yakın tanıyan ünlü film eleştirmeni Roger Ebert'ten bahsetmek gerekir. Uzun yıllardan beri o kadar hatasız ve kendinden emin öngörüler ilan etti ki Ebert'i Tahminde Geçin adında her yıl kendinden daha iyi tahminde bulunacağına inananlara meydan okuduğu, genelde de kendi kazandığı bir yarışma düzenliyordu. Kuşkusuz tembellik yapıp Ebert'in sitesine bakarak kimin kazanacağı konusunda ahkam kesmek en kolayı ve sağlamı oldurdu. Ne yazık ki geçen yıl yerine bir veliaht bırakmadan bu dünyadan ayrıldı. Bu yüzden düşünmemiz gerekecek.

Göstergeler

İlk gösterge alanı, Oscar 2 Mart'ta verilene kadar düzenlenen ısınma ön yarışmalarının sonuçlarıdır. Küçük Oscar olan Altın Küre, İngiliz Oscar'ı BAFTA, oyuncu, yönetmen ve diğer çeşitli film loncalarının ödülleri - ki bunları oylayanlar sonra Oscar'ı da oyluyor - ya da Amerika'nin pek çok yerinde düzenlenen çeşitli ön film festivalleri bu konuda fikir verebilir. İkinci bir kaynaksa adayların kurumsal veya bireysel olarak film dergilerinde ve sinema kanallarında yaptıkları reklamlar ya da verdikleri partilerde, basın toplantılarında ve medyayla ilişkilerinde yaptıkları tanıtım kampanyalarıdır; zira bu faaliyetler Akademi üyeleri üzerinde azımsanmayacak etki oluşturuyor. Üçüncü bir gösterge de Oscar tarihine ve istatistiklerine, sektörün oylama teamüllerine, ne tür filmlerin gittiğine bakılarak yapılabilir.

Önde görünenler

Göstergelere bakılarak üç filmin biraz daha önde olduğunu söylemek mümkün: Düzenbaz, Yerçekimi ve 12 Yıllık Esaret. Düzenbaz bir müzikal komedi diye lanse edilen, müzikal tarafı fazla olmayan, komedi yönü de dolandırıcılık ile bir yalanın giderek büyümesi tarzlarının birleşmesine dayalı eğlenceli bir film. Yerçekimi, Çinlilerin de yörüngeye uzay istasyonunu yerleştirdiği, Amerikalıların uzayda kablosuz gezilecek sırt roketleri teknolojilerinin yer aldığı ve uzay mekiğinin geri döndüğü yakın bir gelecekte, gerçekleşmesi çok muhtemel bir uzay kazasındaki astronotların çabalarına dayalı bir film. 12 Yıllık Esaret de beyaz Amerikalıların dünyasına intibak etmiş özgür, hatta burjuvazi mensubu siyahi kemancının bir anda kendini tamamen kopuk yaşadığı ırkdaşlarının korkunç 19. yüzyıl köle dünyasında bulmasını ve kaçış çabalarını anlatan bir yapım.

2014: oyuncu yılı

Bu yılki Oscar adayı filmlerin senaryoları, orijinal olsun adaptasyon olsun, daha önce defalarca yapılmış konulara dayalı. Kamera, ışık ya da kurguda kuşkusuz ilerlemeler var ancak yeni bir yöntem yok. Kuşkusuz teknolojik yenilik ve çalışma üçboyutlu Yerçekimi'nde en ileri düzeyde sergileniyor, beş yıl önce bu film yapılamazdı ya da bir Kubrick gerektirirdi. Ancak bütün filmlerde, hatta onda bile, oyunculuğun her zamankinden daha fazla görünen belirleyici bir ağırlığı var. Hemen her film oyunculukta varyete sirki gibi. Bu nedenle başka yıllarda olsa beşer kişilik aday listelerine rahatça girebilecek başrol aktörler ve aktrisler, yardımcı aktör ve aktrisler dışarda kalmışlar. Düzenbaz'da, Esaret'te, Yerçekimi'nde mükemmel oyunculuk var - başta Her olmak üzere diğer altı aday filmde de.

Zıt roller sirki: Düzenbaz

http://sinematurk.com/film/50116-duzenbaz/

Düzenbazın beş esas oyuncusu da mükemmel kalitede. Hatta buna kısaca görünüp yapacağını yapan De Niro da eklenebilir. İlginç olan hepsi farklı tarzda oyunculuk sergiliyor. Örneğin Bradley Cooper klasik komedi tarzı mimiklerle ve aşırı fiziksel jestlerle oynarken karşısında Amy Adams dramatik tarzda, Christian Bale bu kez metod oyunculuğu disiplininin bir türevini uygularken karşısında Jennifer Lawrence kurbanını avucuna almış kötü kadını mimiksiz yüzdeki gözler ve beden diliyle, aksiyon filmlerinde kabiliyetini pek göremediğimiz Jeremy Renner ise hepsiyle tezat oluşturacak cinsten perdeye koşup kucaklamak isteyeceğiniz sevecenlikte bir halkın siyasetçisi tipini, hayatı boyu iyi maskesini benimsemiş bir kötüyü, rol içinde rolle oynuyor. Film, her yıl basketbolda düzenlenen All Star, futboldaki El Clasico misali bir sektörel havai fişek gösterisi. Sovyetler Birliği'nin her Ekim ayında Kızıl Meydan'da geçirdiği bakın bizim topumuza, tankımıza, füzemize geleneğinin Hollywood'un televizyonla olan soğuk savaşına uyarlanmış, elit aktör ve aktrisleriyle sergilenmiş bir geçit töreni. Bu gövde gösterisinde Pudovkin'in, plana dayalı olan Eisenstein zıtlıklarını karakterlerle düzenlemesi ekolü dahilinde uyum içinde, farklı film türlerine ait zıt teatral tarzların aynı sahne içinde yer almasıyla boyut kazandırılması var. Ve başarılmış da. Bu film, oyunculuk derslerinde zorunlu malzeme olarak kullanılmalı;  dört oyuncu ödülünü de tek başına alsa kimse yadırgamaz.

Yerçekimi bir başyapıt

http://sinematurk.com/film/49708-yercekimi/

Uzay kazaları ve astronot filmleri yeni değil. Fakat Yerçekimi uzayda geçen gerçekçi bir film gibi tasarlanarak, fizik hesaplamaları ve ağırlıksız ortamda hareketleri hatasız yansıtmış. Üç boyutluluğu en iyi kullanan filmlerden biri olarak, görüntüler, arka plandaki dünya oradasınız gibi. Film, oyunculuğu da çok etkili kullanıyor. Uzayda oraya buraya çarpıp uçup giden bir kadından komedi değil karakter oyunculuğu beklemek başlı başına çılgınlıkken Sandra Bullock görevi tam yerine getiriyor. Yine de Oscar'ı kaldırması için bu yıl çok fazla rakibi var. Diğer oyuncu Clooney, standart Clooney'i oynuyor. Natüralist bir nakille yalnızlaşan kadının dış gözleminden başlayıp, iç dünyasında ilerleyerek sınırlarını keşfetmek ve sonunda sürrealist bir sonla bitirmek, bir Apollo 13'ten ziyade Dardenne Kardeşlerin Lorna'nın Sessizliği filmine yakın. Filmde üç anlatım küreciği birbirinin içinde: en dışta görünen kendi başına yeterli bir aksiyon ya da kurgu bilim filmi, ortada erkeklerin dünyasına sürekli değişik taktiklerle adapte olarak varlık savaşı veren çocuk yapma hakkı boşa giden bir kariyer kadınının iç mücadelesi, en dipte olup filmin sonunda sürpriz belirense batmakta olan insan uygarlığının iyimser yeniden doğuşuna olan inancın sembolik anlatımı.

Esaret ne söylediğinden emin değil

http://sinematurk.com/film/45320-12-yillik-esaret/

Adeta bir başka karakter oyuncuları resmi geçidi olan 12 Yıllık Esaret filmi, sanat yönetmenliğinde, dönem filmi özelliklerinde, kurguda, Amerikan Güneyi'nin doğal güzelliklerini paylaşmada usta bir film. Varlığı tartışmalı bir yazarın otobiyografik romanının uyarlanması olan senaryoysa, tarihteki köleliğin ve ondan da korkunç olan beyaz Amerikalının bunu kanıksamasının utancını içerse de iki nedenden dolayı rahatsız edici. Birincisi işkence ve acıyı sayısız kırbaçlama sahnesiyle seyircinin gözüne soka soka kullanma kolaycılığına sapmış olması, diğer yönden filmin tek bir özgür zencinin kurtuluşuna odaklanması, hatta bunu da iyi kalpli bir beyazın ihsanı sonucu yapması. Yönetmen McQueen'in köleliğin nedeninin din olduğuna dair tezini aralarda yamama çabası sırıtan bir eklenti. Yine 2014 usulü, Ejiofor, Fassbender, Cumberbatch, Dano, Giamatti, Pitt adları filmi kritik kütleye ulaştırmış, bunlara çok iyi bir Lupita Nyong'o'nun eklenmesiyle patlamaya hazır hale gelmiş. Fassbender fazlasıyla iyi, başka bir filmde unutulmaz karakter olurdu ama burada oturmamış bir karakteri oynuyor. Cumberbatch elindeki diğer işlerden dolayı konsantre olamamış görünüyor. Pitt ve Giamatti çok kısa rollerde belirip filmi takdis ediyorlar. Dano da her zamanki gibi psikopat rolünde. Patlama duymuyoruz.

Kim kazanmalı 

Bu filmlerin yanı sıra adaylar arasında hepsi başlı başına etkileyici çalışmalar olan Kaptan Phillips, Wall Street'in Kurdu, Sınırsızlar Külübü, O, Philomena, Nebraska filmleri yer alıyor. Etkileyici sinematografiden dolayı, teknolojik hatasızlık içinde bile oyunculuğu tam kullanabilmesinden dolayı, farklı anlatımları paylaşma çabasından dolayı, az bilinen ama insanlığı tehdit eden bir gerçekten, uzay kirliliğinden bahseden ilk film olmasından dolayı, en önemlisi de sinemanın ilk günlerinden bu yana ana varlık nedeni olan deneyim yaşatma ödevi üzerine kurulmasından dolayı Yerçekimi bunların arasında ayrı bir noktada ve Meksikalı yönetmen Cuaron hem yönetmen olarak hem de yapımcı olarak büyük ödülü almayı hak ediyor. Endişem, sadece yönetmen ödülüne layık bulunması ve hak etmeyen ama insani duyguları savunur algısıyla kolay bir seçim olacak Esaret'e en iyi filmin verilmesi. Ne de olsa Yerçekimi bu günden 10-15 sene sonra ve uzay boşluğunda geçiyor - bu da filmi jüri gözünde sinemanın en eski kategorilerinden olup 86 yıldır hiç bir zaman Oscar kaldıramamış Bilim-Kurgu kategorisi içine sokabilir.