Extraction / Çıkarma

Türkiye Netflix'te seyir sıralamasında ikinci sıraya tırmanan bu filmi beğenenlerin damak tadına katkı olsun.

Marvel filmi. Aksiyonda etkin, tutkulu kavrayışın lokomotifliğinde sosyal mesajları ihmal etmiyor.

Yönetmen, Sam Hargrave.

Hareketin mutfağından geliyor. Dublör.

Romandan uyarlama.

Senarist, Joe Russo. Bilinen adları Russo kardeşler. Girişken, çalışkan, yaratıcı iz bırakma  peşindeler.

Birinci kısım: 

1- Yasa dışı yapılar ve suç baronları oluşturan ülkeler, aynaya bakmadıklarında, yasa dışılık, yozluk temel yasalarının gerekçesi olmaya devam edecektir.

Suç baronları,  yasa uygulayıcılarının neredeyse statü sağlayıcıları olur.

Güvenlikten sorumlu askeri  komutanlar, polis müdürleri , yaşam standartlarını koruma, olası görev risklerini yüksek değerli olarak baronlar üzerinden sağlarlar.

Böylece statünün gri alanları gelişir, baronlar  kamu düzeninin  paydaşı olur.

2- Bu ülkelerde "Sosyal devlet", suç örgütlerine devir edilmiştir.

Filmin geçtiği Bangladesh Dakka'da sokak, ev, "çalışma" alanı iç içedir.

Çocukların suç örgütlerindeki ölümcül "kariyerden" başka seçenekleri yoktur.

Böyle toplumların geleceği suç baronlarına emanettir.

3- Suç örgütlerinin  yayılma  özelliği,  yapacakları anlaşmalar, geçici, kırılgan ve öç alıcı özelliktedir.

4- Küresel hukuk sistemi, suç örgütleri ile mücadelede yerel hükümetlerin teslimiyetçi politikalarını kıran  tek unsur  haline gelmiştir.

Yerel hükümetler kendi toplumlarını baskılayarak yozlaşmış düzeni sürdürmeleri artık giderek zorlaşmıştır.

Bu yüzden Hindistan uyuşturucu baronu Ovi Mahayan, tutuklu olduğu Mumbai Hapishanesi'nde işlerini ve Dakka'daki baron ile savaşını sürdürmeye çalışmaktadır.

"Çalışmaktadır", çünkü bilinen tüm mal varlığına devlet tedbir koymuştur.

5- Rekabet, mafyada pek görülmeyen şekilde aileye sirayet etmiş;  Baba Ovi'nin, oğlunu

 Dakka Uyuşturucu baronu Emin Asıf,  hapisteki Ovi'yi  aciz kılıp "aşağılamak " için kaçırtıp, fidye ister.

Fidyeyi ödeme süresi 16 saattir.

İkinci kısım :

Başarılı ordu mensupları, meslek "hastalıklarına" kapılıp , kamu hizmetinden özel ordulara,  güvenlik şirketlerine transfer olmaları günümüzde rutinleşmiştir

Gelişmiş ülkelerde yaşam süresinin uzaması, eski askerlerin yeteneklerini sivil alana taşıyıp hizmet arzı oluşturması giderek çoğalmaktadır.

Paralı askerlerin güvenlik şirketleri, geri kalmış ve gelişmekte olan ülkelerdeki suç örgütlerine karşı, müşteri lehine özel operasyonla "çözüm" üretmektedirler.

Böyle ülkeleri hukukta hizaya getirecek küresel hukuk dayatmalarına özel güvenlik girişimleri  de dahil  oluyor.

Filmin adının kurtarma ( recovery, salvation..) yerine , "çıkarma" (Extraction) seçilmesi , yukarıdan bu yana  yaptığımız açıklamalarla örtüşüyor.

Özel güvenlik şirketinin fidyeden daha düşük bedele verecekleri hizmeti garantilemek için "çıkarma"nın kritik aşamasında, hizmet bedelinin hesaplarına yapıldığını gördüklerinde teslimat yapılmayacaktır.

Lakin işler böyle yürümez. Ödeme gerçekleşmediği halde çıkarma operasyonu devam eder. İşe, "çıkarıcı" Tyler'ın iç hesaplaşmaları dahil olur.

Çocuğu çeteden alan Tyler Rake, operasyonu kesme talimatına uymaz.  

Çünkü yakın zamanda 6 yaşında lenf kanserinden ölen çocuğundaki çaresizliği Ovi'yi  "çıkarma" direncine dönüşür.

Suç örgütleriyle yapılan anlaşmalarda her zaman gri alan,risk vardır.

Tutuklu Baron Ovi, kaçırılmadan  güvenlik müdürü Saju'yu sorumlu tutar. Saju'nun oğlunu aynı akıbetin beteri olarak tehditle, küçük Ovi'yi ne pahasına olursa olsun kurtarmasını emreder.

Hindistan Mumbai Hapishanesi'nde tutuklu Mafya lideri Ovi'nin güvenlik müdürü Saju'da eski bir askerdir. Patronun oğlu Küçük Ovi'nin Bangladesh'teki suç baronundan zorla alınıp getirilmesi için uluslararası etkili güvenlik şirketiyle 'ücreti mukabili' anlaşma yapar.

Fakat Baba Ovi'nin ipotekli mal varlığından yapılamayacak ödeme sebebiyle, güvenlik müdürü, "çıkarıcı" ekipten ikinci bir "çıkarma"ya girişecektir.

Kısaca ödenecek para olmadığından çatışma noktaları üçe çıkar.

Bunu paranın "yatıştırıcı" rolünden, Marks'ın "afyonlu din" tespitine gönderme kabul edebiliriz.

Amerikalı piyade, daha sonra  paralı asker olan Tyler, küçük oğlunun kanser hastalığından ölümünü çaresizce izlemeyerek; üçüncü Afgan askeri gönüllü katılarak, evlat acısını gidermeye çalışması giderek pişmanlığa dönüşüp; çocuğunun ardından eşini de kaybedecektir.

Tyler, tüm fiziksel gücü ve savaş yeteneğinin yaşamın diğer alanlarında etkisizliğini idrak eder.

Acı ve pişmanlığını içki ve  ölümcül görevleri üstlenerek ;  adeta Rus ruleti oynar.

 Tyler' ın yaşam  mottosu: " (Tabancanın) Topu ne kadar çevirsen de ölüm zamanını bekler;" tadındadır.

Üçüncü kısım:

Dakka' da her şey suç ile iç içedir; normal yaşamda nerdeyse yerel güvenliği ve bütün işleri uyuşturucu baronu Emin Asıf yönetmektedir.

Fidye isteme sarmalında çoğunlukla  "kara delik" yasaları işler.  Çevresinde ne varsa kendine çeker, negatife bulaştırır ve kusar. Fidye kapılan herkes bir şekilde "payını" alır.

Final,

Yoğun çatışma, acı deneyim ve risklerle Dakka'dan çıkarılan çocuk Ovi'nin yaşadıkları, özündeki sanatçı, insancıl kişiliği öne çıkmasına sebep olur.

Çatışmalarda tanık olduğu Tyler'ın cesareti, adanmışlığı; onda, babasının yolunu izlemeyeceğine dair yeter etki oluşturacaktır.

Çocuk Ovi'nin yaşamasına kendini karşılıksız adayan eski asker Tyler Brad' in onu özgür kılmak için çatışmalarda defalarca vurulup, yaralanarak kanlar içinde sınır köpründen nehre düşmesi çocuk Ovi'nin yaşamının görsel "mottosu" olmuştur.

Öyle ki normal hayatına dönüp yüksek tramplenden çivileme atladığı olimpik havuzun dibinde;  Tıpkı Tyler'ın Avustralya Kimberley kanyonundaki suya, otuz metreden çivileme atlayıp,  dipte nefesini sonuna kadar tutarak "yenilenme" arayışı yapmaktadır.

Demek ki dönüşüm, daima kararlı etkiyi beklemektedir. Tyler'ın gerçekleşmeyen ideali çocuk Ovi'de yaşayacaktır.