“Böyle yerlere gelenler sesle doyacak kimseler olsalar pavyona değil konsere giderler… Bir namus tutturmuşsun. Bırak bu aptalca işleri de kafanı çalıştır biraz. Bütün müşterilerin aklı sense. Sesini satacağın yerde ‘birazcık cömert davransan’ milyonla para kazanırsın!” Gazino patronları Kenan ve Haydar Karaer, konsomasyon yapmak istemeyen şarkıcı Türkan’a söylüyorlar bunu. Milyoner Hüsnü de ‘istediğini’ elde edemeyince “Alt tarafı bir bar şarkıcısısın be. Bir matah mı sanıyorsun kendini, şırfıntı” demişti. Ama ‘hayatta paradan daha önemli şeyler var’.

“İlerde yüzümü o kadar çok göreceksin ki, belki de bıkarsın.” ‘Bitmez tükenmez’ nişan hazırlığına “Yüzünü görmeye hasret kaldık” diye şaka yollu yakınan Ekrem’e söylüyor bunları. Delikanlı, bir oyunla hapse gönderilince yıllarca hasret kalacaklardır birbirlerine. ‘Yan tarafı pilili’ nişan elbisesinin ne olduğu belli değil. Suzan’ın ise böyle ‘hasret kalma’ durumu yok. Önce Ekrem, sonra Hikmet’le evlenerek ‘düşman çatlatıyor’!

“Kulağınıza neler fısıldadıklarını biliyorum. Şehirden kaçıp burada yaşamamın hiçbir esrarlı sebebi yok. İnsanlar arasında dostluk kuracaklarımı ben seçiyorum sadece. İstediklerimle konuşmak, istediğimle sevişmek istiyorum. Cemiyete karnım tok!” Binnur’a söylüyor bunları. Eski sevgilisine de ‘sen istediğin için değil, ben istediğim için buradasın’ gibi bir şey demişti. “Çevremdeki her şey bana tabi olmalı! Olacak!” Dans teklifi bile “Benimle dans etmek istemez misiniz” şeklinde! Emir gibi! Kahramanımız, böylesine ‘nevi şahsına münhasır’ biri!

“Bir şey daha var! Senden önce her şeyimle Nejat’ın oldum. Bunu bilerek hâlâ benimle evlenmek istiyorsan, bir ceset gibi boş, ruhsuz bir kadının kocası olmak istiyorsan hazırım.” Aslında bu laflar boşuna. İhsan zaten Nesrin’le değil ‘el değmemiş’ milyonlarıyla ilgileniyor! “Nejat olmadıktan sonra sen veya bir başkasıyla evlenmişim fark etmez” sözleri de delikanlı için ‘fark etmez’.

“O karıyı başına bela aldı. Dosyasını okudum bugün. İki yüz sabıkası var. Sekiz kişinin de ölümüne sebep olmuş. (Filmin sonunda bu sayı iki katına çıkacaktır). 44 kişi O’nun yüzünden hapis yatıyor.” Hacıhüsrevli Melahat’ı, İstanbullu Parlak Selami’den kaçıran Pire Nuri için bu laflar. Anası, ana olup sözünü dinletememiş ki! Tıpkı babasına çekmiş kahramanımız. ‘Rahmetli’ de söz dinlemezmiş! Öldürdüklerinde tam 24 kurşun çıkmış üzerinden. Yakında, oğlunun üzerinden daha fazlası çıkarsa şaşmasın Fatma Ana. Azrail’le uğraşıyor çünkü. Başında leş kargaları dolaşıyor.

Yılmaz Güney’in filmlerinde hep rastladığımız umut; İlkokul, beyaz yaka siyah önlüklü öğrenciler, öğretmen. Hasan, bu mutluluğu, silahlı çatışma öncesi birkaç saniye alfabeye bakarken yaşayabilecektir. Küçük kız kardeşi ise filmin en şanssızı. Hem tecavüz hem de önünde bir adam öldürülmesinin şokunu yaşıyor. Sonraki yıllarda utanç ve yine kanlıları tarafından bir kurşunla öldürülmesi var.

“Hangi dedeye mum adadın teyzem? Sen, binmediğin merkebin önüne ot atmazsın!” Mahallenin sarhoşu Enver’le konuşmak isteyen de olurmuş ha! Bir tomar banknot verip “Bol bol içki alırsın” diyen Nezihe Güler’e söylüyor bunları. Ee, tabii, delikanlı da, karşılık olarak komşu teyzeciğine ufak bir hizmette bulunsun artık! Abisini, senelerce hapislerde süründürecek ufacık bir hizmet!

Selahattin İçsel’in iskele yanındaki meyhanesi. Gelir gelmez gazeteci Virgül Ali’yi sormuş Yılmaz. Kara kaşı, kara gözü için değil tabii! Soruşturacağı bir şeyler var. Önce ‘neşeli bir bira’ ısmarlar. Beleş olunca Ali’nin neşesi ikiye katlanır. Şimdi sorsun bakalım soracağını bizimki! “Gülbahar Pavyon, bir… Suzan, iki… Dostu, üç… Nokta!” Yanıt, aynı minvalden; “Lügati aç… ‘Bela’ kelimesinin karşılığında neler yazıyorsa oku, virgül… Onlar hakkında bilgi edinmiş olursun, üç nokta!”

“Bak Kuzu! Hayatta üç husus vardır ki hiç şaşmamışımdır. Bir, yağmuru; İki, ısıracak köpeği; Üç, beni seven kadını peşin kestiririm.” İlk iki yeteneğini filmde göremiyoruz. Ama üçüncüsünde gerçekten fırtına gibi. ‘Seven kadını’ kestirmesi ile öpmesi bir oluyor. Bir başka özelliği de ‘zaman kaybına tahammülü olmaması’ galiba.

“Bir genç kızın en değerli hazinesini, O’nu sevmeden alan erkek, hırsız sayılır Mehmet.” Nehir kıyısında “Ya ben seni sevmiyor da babandan intikam almak için yapmışsam bu işi” diyen delikanlıya söylüyor bunları. Hayatının dönüm günü. İşler, ‘aşk’ nedeniyle sarpa sarınca ‘hesaplaşma’ birkaç hafta sonraya kalacaktır.

Sinema ve tiyatro oyunculuğunun yanı sıra mankenlik ve fotomodellik de yapan Gülbin Eray, “Filmcilerin gözünde bizim kıymetimiz yok” diyor…

“Benim gibi sevgilisi olanın heyecanı bitmez.” Elif’e söylüyor bunları. Kavgaları, külhanbeylikleri herkesin dilinde. Genç kızın ailesi de durumu fark etmiş “Su testisi suyolunda kırılır. O’nunla evlenirsen erken dul kalırsın” diyorlarmış. Keşke sadece dul kalsaydı! Rıfat’la değil kardeşiyle evlendiği halde canından olacaktır zavallı!

“Kes be! Kuru gürültüye pabuç bırakacak adam mıyım ben? Bugüne kadar namusumla yaşadım. Bundan sonra da namussuz işe girmem. Efendin olacak adama söyle kimseye köpeklik etmem.” Kaçakçılığa göz yummasını isteyen çete elemanına söylüyor bunları Bahriyeli. Bu sırada arka plandaki geminin bordasında, gelmiş geçmiş en güzel ismi okuruz: MUSTAFA KEMAL!

“Ben, alın teri ile kazanılan para isterim.” Yoksul Leman Akçatepe söylüyor bunları. Yıllar sonra [‘Askerin Dönüşü’ (1974)], oğlunun tabutu başındaki ihtiyar-Refik Kemal Arduman da “Alın teri dökmedin miydi ekmeğin ağuludur. Öğrenememiş İbrahim. İnsan insandan, gün gelir hesap sorar” diyecektir. Ancak “Armış, namusmuş, alın teriymiş, hıh” küçümsemesindekiler kazanıyor hep! Recep’in, helal para düşkünü karısı için sözleri filmin en acı bölümü: “Bu hasta haliyle işe de gidemiyor. Nasıl olsa, yarın öbür gün, süngüsü düşer, benim gibi çaresiz kalınca!”

1900’lerin ilk yıllarında İstanbul-Üsküdar’da doğmuş. Ölümü (2002) aynı kentte. Ama yaşamında hep Samsun var.

“Her acı hikâye unutulur, her yara kapanır, önemli olan yarınlardır.” Organizatör ve yıldız yaratıcısı Murat Arsen söylüyor bunları. Gerçekten de filmdeki ‘sınıf farkı, kaza, körlük, ayrı geçen yıllar, ameliyat’ unutuluyor. İntihar bile. Aklımızda kalan, Leyla ve Ekrem’in elele göz göze oldukları son sahne sadece.

“Beni bir koca olarak değil oğlun kadar şefkate muhtaç, cahil kaba bir insan olarak görür, öğretmenim olursan öğrenmeye çalışırım.” Ali, kendisini ‘şefkat ve şımartılma arasındaki farkı bilmemekle’ suçlayan Gül’e söylüyor bunları. Oysa Fred’in Mary’ye yanıtı daha kısa; “I don’t know much but I can learn.” İki delikanlının en zor ve en geç öğrenecekleri şey ise ‘kendilerinin de bir gün korkabileceği’ olacaktır.

"Filmlerin taş kalpli oyuncusu Erol Taş, gerçek hayatta eşini kaybeden ve üç küçük çocuğuna hem annelik hem babalık yapmak zorunda kalan, altın yürekli bir adam."

“Yukarıda Allah; Ankara’da Devlet, hem de Hükümet; Burada da ben!” Bekçi Murtaza, romanda 16 kez söylüyor bunları. Ancak filmde, nedense, hiç yok.

Yeşilçam'ın neşeli isimlerinden, komedi denince ilk akla gelen oyunculardan Hüseyin Baradan. Söyleşi sırasında yazıhaneye Semih Sezerli, Ahmet Mekin ve Suphi Kaner'in gelmesiy le birlikte söyleşi daha da ilginçleşiyor.